Ja i performance

Próba definicji


Nowe media, lub też multimedia wywierają wielki wpływ na współczesną sztukę tworząc tym samym nowe kierunki o cechach interakcyjnych. Akcja, instalacja, sztuka wideo łączą się w jedną interaktywną formę o charakterze performatywnym.
Multimedialny performance staje się popularny ze względu na ogólnie dostępną technikę, która zdaje się pełnić w nim kluczową rolę. Działania są generowane w czasie teraźniejszym i są kontrolowane przez artystę. Współczesny performer nie powinien być obojętny na tempo rozwoju techniki i jej powszechność, aczkolwiek sama technika nie powinna stać się jedynym rozwiązaniem formalnym;
co stanie się ze sztuką performance jeśli zabraknie prądu?
O niebezpieczeństwach nowych mediów rozprawiam w performance Konferencja z 2006r. Banalny audiowizualny wykład zostaje nagle przerwany. System eksploatacyjny ulega zawieszeniu. Symulacja wirusa zostaje zasymilowana i przekształcona w inne wyższe wartości wizualne i dźwiękowe.
(przypisy 1)
Moje aktualne performances nazwałabym raczej formami plastycznego działania, wykorzystując przy tym różne techniki w tym nowe media oraz obiekty skonstruowane przeze mnie, które z czasem stają się częścią przestrzeni, w której performance żyje, wegetuje, zamiera i na nowo budzi się do życia, celem uchronienia go przed prostym ulotnieniem się. Ulotność jest bowiem główną cechą tej sztuki, czemu usilnie staram się przeciwdziałać.
Przykładem jest instalacja-performance z serii Amorphe z 2006r. gdzie wegetacja trwa kilkanaście godzin. Performance jest więc nieokreślony w czasie, jest bytem : „Je suis amorphe...” mówimy, określając stopień zmęczenia. (przypisy 2)
Ważne jest « dzianie się » w moim przypadku jest ono w silnej konotacji z czasownikiem « być ».
« Być », ponieważ każde z moich realizacji sięga po wątek identyfikacji pewnego indywiduum, usytuowanego w określonym społeczeństwie. W zależności od miejsca i tegoż indywiduum, performance będzie miało inny wymiar. (przypisy 3)
« Ja jako problem i cząstka społeczeństwa », to egocentryczna wizja wychodząca z założenia, że najlepszym źródłem poznania jesteśmy my sami. Prawda o sobie jest zaskakująco bolesna.
Jej poszukiwanie jest bardzo ważnym etapem dla rodzącego się performance.
Proces determinujący performance jest równie ważny jak sam akt.
Podstawą moich performances jest psychoanaliza, następujące po niej środki są rozwiązaniem formalnym zależnym od aktualnych fanaberii.
Performance jest jak Ja, jest bytem, dzianiem się, jest poszukiwaniem.
Performance nie jest : dziedziną, formą komercyjną, przedstawieniem teatralnym.
Stanowi : akt nieprzymuszonej woli twórczej, wynikający z potrzeby przemówienia do innych w sposób krytyczny.


Dorota Kleszcz
Paryż 2008


1. Konferencja 2006
Dorota Kleszcz rozpoczyna wykład na temat rozwoju techniki i komunikacji, ich współzależności od siebie, mnożących się problemów związanych z przyspieszeniem technologicznym, jak również pozycji człowieka w urbanistycznym społeczeństwie zdominowanym przez informatykę. Konferencja jest skonstruowana z czterech rozdziałów: przyspieszenie, ocyfrowanie, sieć i błąd. Pierwszy błąd ujawnia się podczas operowania prezentacją w postaci okien i dźwięków ostrzegawczych. Awarii tej towarzyszą eksperymentalne dźwięki i elementy systemu eksploatacyjnego Windows... tempo awarii ulega przyspieszeniu.

"...wszyscy jesteśmy obywatelami świata wieku szybkiego przemijania. Nie tylko związki z innymi ludźmi stają się coraz bardziej przypadkowe i krótkotrwałe, możemy mówić też o związkach z rzeczami, z miejscem a także w odniesieniu do grupy poglądów w danej społeczności. Pod działaniem naporu przyspieszenia związki te dostrzegamy jakby w skrócie perspektywicznym, natychmiast pochłania je bowiem czas, gdy tymczasem niegdyś podobne związki cechowała duża rozpiętość w czasie. To właśnie ten ciągły pęd do skracania i kompresji uświadamia nam, iż nie możemy już nigdzie zapuścić korzeni i skazani jesteśmy na stałą niepewność."
Alvin Toffler "Szok przyszłości" 1970

2. Amorphe 2006
Zatrzymanie czasu jest jednym z głównych motywów tej realizacji. Pomimo takiego założenia, ujawniają się skromne oznaki jego upływu. Ukazuje się przed nami pewna forma życia. Jest nią postać „amorphe” umiejscowiona we wnętrzu instalacji, obojętna na otoczenie i wegetująca pośrodku tzw. formy. Amorphe jest następstwem filmów animowanych dotyczących procesu kształtowania się formy i jej transformacji.


3. Blanc et Noir 2004-2005
„...Blanc wyznacza granice mojej przestrzeni prywatnej i sposób przyporządkowania się do warstwy społecznej i socjalnej. Blanc pokazuje chęć wypełnienia pustki emocjami z obszaru wybiegający poza mój własny. To rozprawa o tym co „zewnętrzne”. Przestrzeń prywatna zostaje odmierzona za pomocą miarki technicznej a uczuciowa skonstruowana wykorzystując instrukcje interaktywnego wideo. Jest to performance mówiący o potrzebie przemiany i adaptacji w obcym środowisku, jak również o wolnym wyborze co do sposobu życia i kreacji personalnej.
Noir to performance o odejmowaniu wartości. Jeśli w Blanc chcę je dodać, przez co chcę stać się pełnowartościowa, to w Noir poprzez odejmowanie staję się pusta. Jest to próba ukazania wnętrza. Nazwę ten performance „wewnętrznym”.